ISO/CD 9001.2 Özeti
ISO/CD 9001.2
ISO 9001:2015 eleştirilere rağmen, son taslak yapıyı büyük revizyonlar ya da yeni, çığır açan gereklilikler olmadan korumaktadır. Bu aşamada, önemli değişiklikler asgari düzeyde ve bir sonraki taslak olan DIS (Draft International Standard – Taslak Uluslararası Standart)’de görünmesi muhtemel değildir.
Revizyon, önceki sürümün eksikliklerini, belirsiz maddeleri ve belirsiz zorunlulukları sürdürmektedir. Ayrıca, taslak, TC 176’nın Küçük İşletmeler için ISO 9001 (2016) dokümanından türetilmiş, adeta bir danışman rehberi gibi geniş bir ek içermektedir. Bu ekleme, sayfa sayısının artması nedeniyle yayının maliyetini önemli ölçüde artırabilir.
Organizasyonun Bağlamı
Taslak, kelimelemede küçük değişiklikler sunmakta ve ISO 9001:2015’in 2024 değişikliğinden iklim değişikliği terimlerini içermektedir. Ancak, standart içinde “bağlam” üzerine yapılan tartışmanın önceden belirtilen eksikliğini düzeltmemektedir.
Liderlik
Bölüm büyük ölçüde değişmemiş olup, artık üst yönetimin etik ve dürüstlüğü teşvik etmesi, organizasyonun misyonunu, vizyonunu, değerlerini tanımlaması ve kalite kültürüyle uyumlu bir şekilde geliştirmesi gerektiğini belirtmektedir. Ancak, bu eklemeler büyük ölçüde teoriktir ve etkili bir şekilde uygulanması veya denetlenmesi zordur.
Riskler ve Fırsatlarla Başa Çıkma Eylemleri
Bu bölüm, riskler ve fırsatlar arasındaki farkı daha belirgin bir şekilde ayırt etmek için geliştirilmiştir ve her biri için özel alt-maddeler eklenmiştir. Bu iyileştirmelere rağmen, tanımlanmış prosedürler, süreçler, kayıtlar ve düzeltici eylemlerin olmaması, maddenin etkinliğini zayıflatmaya devam etmektedir.
Kalite Hedefleri ve Bunları Gerçekleştirme Planlaması
Taslak, hedeflerin “mümkünse” ölçülebilir olması gerektiğini belirten şaşırtıcı bir değişiklik sunar. Bu, açık ve ölçülebilir hedeflerin etkili kalite yönetimi için hayati önem taşıdığı göz önüne alındığında bir gerileme temsil etmektedir.
Değişikliklerin Planlanması
Biraz değişikliğe uğramış ve yönlendirici olan tek konudur. Aşağıdaki şekilde genişletilmiştir:
Değişikliklerin uygulanmasını geliştirmek ve arzu edilen sonuçları sağlamak için organizasyonun:
a) Değişikliklerin amacını ve potansiyel etkilerini anlaması;
b) Kalite yönetim sisteminin bütünlüğünü koruması;
c) Kaynak ve bilgi erişilebilirliğini sağlaması;
d) Gerekirse sorumlulukları ve yetkileri yönetmesi ve yeniden ataması;
e) Değişikliklerin etkinliğinin nasıl izleneceği ve değerlendirileceği;
f) Değişikliklerin sonuçlarının nasıl gözden geçirileceği düşünülmelidir.
Destek
Madde önceki gibi, önemli bir değişiklik olmadan devam etmektedir.
7.1.4, gereksinimleri notlara atfa devam ederek, ISO 9001:2015’ten gelen hatayı koruyor. ‘Sosyal ve psikolojik’ faktörlere, ‘duygusal olarak koruyucu işyeri’ gibi, abartılı ifadeleri sürdürür. ‘Teknolojik’ ve ‘kültürel’ yönleri dikkate alınması için yeni öneriler ekler.
‘Teknolojik’ not, ‘AI, Metaverse, VR, chatbot’ gibi klişe terimlerin adlarını anıyor.
Operasyon
Bu bölüm değişmemiş ve ISO 9001:2015 versiyonundaki eksiklikleri, özellikle operasyonel ve organizasyonel süreçler arasındaki farkların belirlenmesi ve dış kaynaklı işlemlerin etkili bir şekilde yönetilmesi konularındaki eksiklikleri korumaktadır.
‘Müşteri iletişimi’ kavramının ne olduğunu tanımlayan sıkıcı bir not var ardından ‘web sitesi içeriği, Sıkça Sorulan Sorular’ gibi terimleri sanki web 1.0 döneminde yazılmış gibi adlandırmaktadır. Müşteri henüz var olmadan önce bile bu terimlerin geçerli olduğunu belirten tuhaf ifadeleri koruyor.
Ürün ve Hizmetlerin Sunumu
Bu madde, standart boyunca kullanılan tutarsız terimlerle ilgili sorunları ele almamakta olup, “planlanmış düzenlemeler” olarak atıfta bulunulan denetim ve test işlemlerini karıştırabilir.
Performans Değerlendirmesi
Bu bölümde herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.
İç denetim için maddenin başlığına ‘program’ kelimesini ekleyecek şekilde değiştirmişler. Ardından bu kelimeyi tutarsız bir şekilde kullanıyor. Denetlemeyi önce ‘süreç’, sonra ‘program’ ve tekrar ‘süreç’ olarak adlandırıyor, bunların hepsi tek bir cümlede yer alıyor.
Bazı Tutarsızlık Örnekleri
Maddeler 4 ile 8.5: ‘izleme ve ölçme’, denetim ve test anlamında kullanılıyor.
Madde 8.6: artık, denetim ve test, ‘serbest bırakmadan’ önce yapılacak ‘planlanmış düzenlemeler’ olarak adlandırılıyor.
Maddeler 9 & 10: ‘İzleme ve ölçme’, artık denetim ve test anlamına gelmeyip, KYS ile ilgili verilerin daha bütünsel (ve harfi harfine) izlenmesi ve ölçülmesi anlamına geliyor.
Yeni Ek A
Uluslararası standartların kullanımına yönelik rehberlik sunan büyük yeni bir ek, hem bir avantaj hem de bir dezavantaj olarak hizmet edebilir. Dış danışmanların gerekliliğini azaltabilir ancak diğer bilgilendirici yayınların üzerinde baskın çıkan çelişkili yorumlar sunarak onları gölgede bırakabilir.