İşe İade Davası Nedir?
İşe iade davası açma hakkı, 4857 Sayılı İş Kanunu’nda yer alan ve çalışan lehine yaratılan, işveren tarafından keyfi veya geçerli bir sebebe dayanmadan fesih yapılmasını önlemeyi amaçlayan iş güvencesi düzenlemelerinden birisidir.
İşe iade davası, işten çıkarılan bir çalışanın, işverenin işten çıkarma kararının geçerli nedene dayanmadığını iddia ederek işine geri dönmek amacıyla açtığı hukuki bir davadır. Bu dava, işçinin işe iade edilmesi ve haklarının korunması için önemli bir mekanizmadır.
İşe İade Davası Açabilmenin Şartları Nelerdir?
- İş Kanunu Kapsamında Çalışıyor Olmak:
Çalışanın işe iade davası açabilmesi için iş kanunu kapsamında çalışan bir personel olması gerekmektedir.
- Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi İle Çalışıyor Olmak:
Çalışanın iş sözleşmesi projelik veya belirli bir süreye istinaden yapılmış ve sözleşme bahsedilen sürede feshedildiyse işe iade davası açılamamaktadır.
- İş Yerinde En Az 30 Çalışan Olması:
İş yerinde 30 veya daha fazla personel çalışıyor olması gerekmektedir. Ancak aynı iş kolunda işverenin kendine ait birden fazla işyeri bulunmaktaysa 30 veya daha fazla çalışan sayısı kriterinde işverenin işyerlerindeki toplam çalışan sayısı göz önünde bulundurulmalıdır.
- 6 Aylık Kıdeme Sahip Olmak:
İşe iade davası açılabilmesi için bir diğer koşul da çalışanın işyerinde en az 6 aylık kıdeminin olmasıdır. 6 aylık kıdem, aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde geçen süreler birleştirilerek hesap edilmelidir.
- İşveren Vekili Olmamak:
İşletmenin bütününü sevk ve idare etme yetkisine sahip işveren vekili ve yardımcıları (örneğin genel müdür, genel müdür yardımcısıları gibi kişiler) iş güvencesi kapsamında bulunmadıklarından işe iade davası açamazlar, yine işverenin bütününü yöneten ve personeli işe alma ve işten çıkartma yetkisi bulunan işveren vekillerininin de iş güvencesinden yararlanamayacağı iş kanununda belirtilmiştir.
- İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Geçerli Bir Neden Olmaksızın Feshedilmesi:
Eğer ki iş sözleşmesi, tarafların anlaşması suretiyle sonlandırılmış veya çalışan konumunda bulunan kişinin istifası üzerine iş ilişkisi bitmişse işe iade davası açılamayacaktır. İşveren tarafından iş sözleşmesinin feshi durumunda işe iade davası açılabilmesinin şartı ise geçerli bir fesih nedeni bulunmaması gerekliliğidir.
İşe İade Davası Nasıl Açılır?
İşveren tarafından iş sözleşmesi feshedilen çalışan, fesih bildiriminin tebliğinden itibaren bir ay içinde işe iade talebiyle arabulucuya başvurmak zorundadır.
Arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaşmaya varamaması halinde, son tutanağın düzenlediği tarihten itibaren iki hafta içinde, çalışan iş mahkemesinde işe iade davasını açabilir.